Türkiye Halk İştirakiyün Fırkası : 1920-1923

Erden Akbulut ve Mete Tunçay tarafından hazırlanan Türkiye
Halk İştirakiyun Fırkası (1920-1923), “TBMM’nin açılışından
Cumhuriyet’in ilânına kadar geçen üç buçuk yıl boyunca Milli Mücadele
Anadolusu’nda yaşanan bir deneyimin öyküsünü belgelerle anlatmayı
amaçlıyor.” 1920 Ankarası, bizim için hâlâ çok karanlıktır. İnsanlar ne
yapacaklarını bilememektedir. Hepsi “milliyetçi ve büyük çoğunluğu
İttihatçı” olan İstanbul Meclis-i Mebusanı üyelerinin yarıdan azı
TBMM’ye gelmeyi göze almıştır. En güçlü ortak dürtü dindir; onun yanı
sıra komünizm de bir kurtuluş umudu olarak görülmektedir. Elinizdeki
kitap yukarıda tasvir edilen siyasî sahnede, 1920-1923 arasında,
toplam yasal faaliyeti bir yılı bulamamış bir sol partinin hikâyesini
anlatıyor. THİF’in yöneticileri, “fırka”nın program ve çalışmaları ile
Sovyetler ve Komintern’le ilişkileri-gerilimleri kolay erişilemeyecek,
erişilse bile dil ve yazı güçlüklerinden ötürü yararlanılması zor olacak
belgelerin olabildiğince eksiksiz aktarılmasıyla anlatılıyor. Türkiye
Halk İştirakiyun Fırkası (1920-1923) kitabının kolay okunur bir çalışma
olmadığı aşikâr. Ancak kitabın içerdiği bilgilerin zenginliğinin, ona
ayrılacak zamanı, fazlasıyla hak edeceğini düşünüyoruz.