Freelance Emek : Ofissiz Çalışmanın Sınıfsallığı

Freelance Emek, “ofissizleşen” emeği anlatıyor. İnsanları
evinden veya istediği yerden, istediği zaman, istediği kişilerle,
istediği gibi çalışarak geçimini kazanabileceği fantezisiyle
ayartarak, onlara güya özgürlük vaat eden bir emek rejimi
bu. Bu sözüm ona özgürlük, 7 gün 24 saat işe koşulabilmek
anlamına geliyor; üstelik “evde” olduğu için hem işveren
hem hane halkının gözünde kolaylıkla görünmez hale gelen
bir çalışma söz konusu. Freelance’in tasfiye ettiği iş güvencesinin
yerine konan “network” (ilişki ağı) bağlantılarının da,
faydacı-çıkarcı yapısıyla nasıl yalnızlaştırıcı bir evren kurduğunu
görüyoruz.
Kitap, gitgide yaygınlaşan freelance çalışma koşullarının, güvencesizliği katmerlendirirken, neoliberal özgürlük vaadinin hilafına çalışanları suçluluk ve utanç duygularına sürüklediğini gösteriyor. Fakat bir teslimiyet hikâyesi değil bu; Özlem İlyas, freelance emekçilerin direniş ve örgütlenme tecrübeleri içinden, alternatif bir özgürlük tahayyülünü arıyor.
“Neoliberal freelance çalışma koşullarında özgürlük, hem
bir önkoşul hem de 2008 krizi sonrası dönemde feragat
edilmesi beklenen güvenceler karşılığında vaat edilen bir
arzu nesnesidir. (…) Kısacası, ‘iyi hayat’ın ne olduğunun
yeniden tanımlandığını söyleyebiliriz.”