Gerçeğin Belleği

Kitap yayınlamak bir “olay”dır, ama beklenmeyen kitaplar yayınlamak bir yayıncı için olayların en güzelidir. Sercan Çalcı’nın Gerçeğin Belleği işte tam tamına böyle bir kitap. Türkçe yazılmış özgün felsefe metinlerinin hiç yok denecek kadar az üretildiği bir düşünce ortamında Alfred North Whitehead gibi kolay ele geçmeyen bir filozof üzerine tekil dokunuşlarla örülmüş bir portre metni yazmak, yayınlamak, okumak bir “olay” çıkarmaktan başka nasıl tanımlanabilir ki!

Whitehead ilkin bir matematikçi, Cambridge’de uzun yıllar ders veriyor, bu alandaki en önemli çalışması öğrencisi Russell’la birlikte yazdıkları üç ciltlik Principia Mathematica. Sonra, 60’lı yaşlarına iyice yaklaştığında, felsefeye olan ilgisi giderek ağır basmaya başlıyor. Harvard’ın davetiyle gittiği Amerika’da düşünce tarihine “beklenmedik” varyantlar, sapmalar, kırılmalar olarak eklemlenen kitapları peş peşe kaleme alıyor. Dışarıdan gelenleri ağırlama protokolü gereği uzun yıllar görmezden gelinerek, sükut suikastına uğratılıyor bir şekilde. Neyse ki bugün dünyanın birçok yerinde kurulan araştırma grupları ve benzeri yapıların bünyesinde Whitehead’in çok katmanlı felsefi düşüncesi üzerine boyutlu çalışmalar yapılmakta.

Sercan Çalcı bu çalışmasında Whitehead’in yıllar içinde matematikten metafiziğe evrilen felsefi kazılarının çıktılarını görünür kılmakla kalmıyor, Whitehead’in kavramlarını/akorlarını icra ederken kendi müzikal düşünce ritmini Türkçe felsefe yazımının bir standardı haline getiriyor.