Hayali Doğu : Batı'nın Akdenizli Doğu'ya Politik Bakışı

''Biz'' onlara nasıl ''Batı '' diyorsak, ''onlar'' da bize ''Doğu'' diyor. Peki, ne zamandan beri? Doğu ile Batı gerçekten birbirinden çok farklı, birbirine karşıt dünyalar mı? Bugün zihnimize tümüyle hakim olan ve birçok sorunu tartışırken başvurduğumuz bu bölünme, bu ayrım nasıl ve niçin ortaya çıktı?

Thierry Hentsch'in kitabı iki açıdan çok önemli Batı'nın Doğu imgesini oluştururken baktığı yer, Akdenizli Doğu, incelenen dönemde Osmalı topraklarıydı. Dolayısıyla incelenen tarihsel ilişkinin doğrudan taraflardan birini oluşturuyordu. Daha önemlisi ise, bu ilişkinin bugünün Türkiye'sindeki muhtemel izleri.. Türkiye, dünya ölçeğindeki bu bölünmeyi kendi ulusal sınırları içinde, kendi toplumu içinde en ağır biçimde yaşayan ülkelerin başında geliyor: hem nesnel bir süreç olarak, hem bir türlü kurtulamadığı, aşamadığı bir zihin durumu olarak.

''Doğu bizim kafamızda. Bizim Batılı kafalarımızın dışında Doğu yok. Hatta Batı'nın kendisi de yok. Batı, karşıt terimiyle aynı nedenlerle içimizde var olan bir düşünce. Ama biz onu tanımlamaya hiç gerek duymayız: O bizim kendimizdir. Biz kimiz? Doğu'nun önyüzü mü? Ötekinin ötekisi mi? Pozitif kutup mu, doğrulanmışlık mı?

Bu kitap Doğu' yu kavramaya çalışmıyor. Sözkonusu olan, ötekinin içinden kendimize bakmak: Ötekinin bizi gördüğü gibi değil de, bizim ona bakışımızda kendimizi ele verdiğimiz gibi. Bu kitap, büyük ölçüde bilinçsiz olan bu kendi kendimize ifade biçimimizi bilincimizin yüzeyine çıkartmayı öngörüyor.''
- Hentsch -