İktidar Odaklı Aydınlar

Kitap Tanıtım Yazısı
Bu topraklarda aydın muhiti, okumuş adam olarak kabul edilir ve devletin memuru sayılır. Memur olan ise “kul’dur". Aydın, muhafazakar önderin veya hükümetin kulu, memuru haline geldiği zaman ondan devrimci bir hareket beklenemez. Oysa tam da böyle olmadığı zamanlarda aydın ilerici ve devrimcidir. Türkiye’de aydın gericilikten ziyade ilericilik yanındadır ancak önemli bir eksikliği vardır: Kendini etkin yapacak güçten yoksundur.
Bu açıdan bakıldığında sosyal ve iktidar yaşamda, sınıfsal olgunun Batıdaki gibi berrak biçimde gelişip serpilmediği Osmanlı toplumunda görülen iktisat ilişkilerinin, aydın sınıfının oluşuma zemin hazırlayan burjuva sınıfının tam anlamıyla gelişip serpilmesine müsaade etmediğini görüyoruz. Bu durum elbette sonraki dönemleri derinden etkilemiş, gariptir ki sınıfsız bir toplum söylemi bile iktidar odaklı aydınların tekrar ede geldiği bir kalıp düşünce olmuştur.
Bu kitap Meşrutiyet’ten Cumhuriyet’e uzanan en önemli tarihsel kesitin belirli aydınlar üzerindeki etkisini tespit ediyor. Kültür ve düşünce hayatında ve siyasal alanda önemli değişim ve dönüşümlerin yaşandığı bu tarihsel dönem, aydınlarının düşünce dünyasının derinlerinde yaşanan izlerini eserlerinde izleyerek anlamlandırıyor.
Mustafa Oral’ın yazıları Meşrutiyet’ten Cumhuriyet’e uzanan büyük değişim ve dönüşüm sürecinin sancılı günlerini yaşamış bir kuşağın aydınlarını mercek altına alıyor.
Ahmet Hamdi Tanpınar, Falih Rıfkı Atay, Faruk Nafiz  Çamlıbel, Halide Edip Adıvar, İsmail Habip Sevük, M. Fuad Köprülü, Mükrimin Halil Yinanç, Oğuz Tansel, Tuncer Baykara, Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Zeki Velidi Togan, Ziya Gökalp

Mustafa Oral

1971 Burdur/Bucak doğumlu. Lisans ve yüksek lisans eğitimini Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi (DTCF) Tarih Bölümü’nde, doktora eğitimini Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü’nde tamamladı. Ekim 2003’te Akdeniz Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü’ne Yard.Doç.Dr. olarak atandı. Ekim 2006’da Doç. Dr. unvanını, Şubat 2014’te Prof. Dr. unvanını aldı. Halen Giresun Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi hocasıdır. Lisans ve lisansüstü düzeyde 20. Yüzyıl Türkiyesi kültür ve düşünce hayatı ile tarihte yöntem ve tarih anlayışı konularında araştırmalar yapıyor ve dersler veriyor. KIBATEK Türkiye kurucu üyesidir. Türkiye’de Romantik Tarihçilik (Ankara, Asil, 2006; 2. Baskı İstanbul, Yeni İnsan Yayınevi, 2014), CHP’nin Ülküsü (Antalya, 2006), Akdeniz’in Diliyle Antalya Tarihinden Sayfalar (2008), Antalya İskele Hamalları (2009), Türk Ulusunun
İnşası: Ortak Tarih Söylemi (2015), Kemalist Cumhuriyetin İnşası (Yeni İnsan Yayınevi, 2016), Resimli Adalya Kitabı (Berikan, 2016) başlıklı kitapları ile çok sayıda yayınlanmış makale ve bildirisi vardır.

İçindekiler

I. Meşrutiyet’ten Cumhuriyet’e Ziya Gökalp, 17
II. Türkoloji Tarihinde M. Fuad Köprülü, 35
III. Zeki Velidî Togan’ın Üniversiteden Ayrılması, 59
IV. Togan’ın Bilim Murisi: Tuncer Baykara, 69
V. Bir Geçmiş Zaman Efendisi: Mükrimin Halil Yinanç, 77
VI. Tanpınar: Akdeniz’e İnmenin Anlamı, 85
VII. Oğuz Tansel’in Pamfilya Gezileri ve Akdeniz, 99
VIII. Değişim ve Dönüşümün Aydını: Falih Rıfkı, 111
IX. Yakup Kadri’nin Kemalist Türkiye Gerçeği, 127
X. Halide Edip’in Giydiği Ateşten Gömlek, 143
XI. Romantik Bir Aydının Seyahati: İsmail Habip, 157
XII. Anadolu Yollarında Bir Romantik: Fâruk Nâfiz, 167