Şeytanın Hileleri ve Tedavi Yolları

Şeytanın türlü tuzaklarına karşı insanın en büyük kalkanı kalbidir. Çünkü iblis insan vücudunun amirinin kalp olduğunu bildiğinden bütün hücumlarını kalbe gerçekleştirecektir. Kalbi ele geçirdiği zaman da aklın ve nefsin kontrolünü sağlamış olur. Bu nedenle şeytana karşı gelmeyi ve tuzaklarına düşmemeyi murat eden kimsenin en başta kalbini güçlendirmesi, iman ve salih amelle kalp kalesini imar etmesi gerekmektedir. Muhkem surlar karşısında şeytanın piyade ve süvarilerine (İsra 64) acziyetten başka bir yol yoktur.

İslâm ilimlerinin birçok alanında eser vermiş Hanbeli alimi İbn Kayyım el-Cevziyye (v. 751/1350) orijinal ismi İğasetü’l-Lehfan fi Mesayidi’s-Şeytan olan ve “Şeytanın tuzaklarına düşenlere yardım” olarak tercüme edebileceğimiz bu eserini 13 bölüme ayırmıştır. Bu bölümlerde kalbin hastalıklı, sağlıklı ve ölü olma durumlarına göre hallerini, kalbin manevi hastalıklarının neler olduğunu, ne ile deva bulabileceğinin şeriattaki cevabı, kalbin canlı ve selim olması için neler yapılması gerektiği, kalbin dirilmesinin tek çaresinin sadece Allah’ı ve O’nun sevgisine götürenleri sevmek olduğu, Kuran-ı Kerim’in her türlü hastalığa deva oluşu, nefsin çeşitleri ve nefis tezkiyesi, şeytanın ademoğluna düşmanlığı, kalbe ve nefse tesiri gibi konular ele alınmıştır. Kitabın en hacimli kısmı olan son bölümde ise şeytanın özelde Müslümanlar genelde ise bütün bir insanlık için kurduğu tuzakların ne olduğu, mahiyetleri, çeşitleri ve kurtuluş yollarına değinilmiştir.