Türkistan’ın Kültür Tarihi

 Vasiliy Vladimiroviç Barthold dünyaca meşhur doğubilimci, Rus ve Sovyet bilim adamı, mümtaz Türkolog ve tarihçidir. Barthold’un Türk Tarihi, Moğol Tarihi ve İslam Tarihi vs. konular üzerine dört yüzden fazla monografisi ve Orta Asya Tarihi ile ilgili İslam Ansiklopedisi için yazılmış 246 makalesi bulunmaktadır.
V. V. Barthold’un Arapça, Farsça, Türkçe olmak üzere doğu dilleri üzerindeki derin ve geniş bilgileri, Doğu halklarının tarih ve kültür araştırmalarında söz sahibi olmasını sağlamıştır. Son yıllarda Türkiye’de V. V. Barthold’un bazı eserleri Türkiye Türkçe’sine tercüme edilerek onun farklı yorumları ve değerlendirmeleri tarih ve kültür araştırmalarımızdaki bazı eksiklerin tamamlanmasına katkılar sağlamaktadır. Barthold’un vefatından sonraki zaman diliminde pek çok arkeoloji araştırmaları yapılmış, yeni Arapça ve Farsça kaynaklar bilim dünyasına kazandırılmış, Çince kaynakların incelenmesine devam edilerek Türk kültür ve tarihine geniş ve zengin materyaller temin edilmiştir. Kısıtlı imkânlar ve materyallerin yetersizliği sebebiyle vaktiyle Barthold’un üzerinde fazla durmadan ele aldığı bazı konular yeni bilgiler ışığında aydınlığa kavuşturulmuştur. 1963-1977 yılları arasında V. V. Barthold’un tüm eserleri Sovyet Bilimler Akademisi tarafından eserler külliyatı olarak yeniden yayınlanmıştır. Eserlerin yayımlanması esnasında Barthold’un Eserler Külliyatı’nın II. cilt, birinci kısmında yer alan eskiçağ, ortaçağ ve yeniçağ dönemleriyle ilgili çalışmaları üzerine, S. M. Abramzon, V. A. Livşits, B. İ. Pankratov, B. L. Riftin, V. S. Kolokolov vs. gibi alanında söz sahibi olan uzmanların rehberliği altında dipnotlarla yeni açıklamalar, yorumlar, bazı bilimsel tenkitler ve ilaveler yapılarak son araştırmaların listesi verilmiştir. Elinizdeki kitabın diğer tercümelerden farkı, V. V. Barthold’un eserlerinin Rusçadan Türkçeye tercümesiyle birlikte yukarıda belirttiğimiz dipnotlu açıklamaların da tercümelerinin bulunmasıdır.
V. V. Barthold’un Türkistan’ın Kültür Tarihi adlı bu kitabı, İslamiyet’ten önceki Türkistan tarihi, İslam dönemi, Türkistan’da Moğol hâkimiyeti, Türkistan’ın Rusya tarafından ele geçirilmesi, Rusya’nın Türkistan’da uyguladığı eğitim politikası, Rusya’nın göç politikası, Rus iktidarı zamanında Türkistan Hanlıklarının sosyal, ekonomik ve kültürel durumu vs. üzerine önemli bilgiler içermektedir.